ارتودنسی یکی از شاخه های دندانپزشکی است که محل قرارگرفتن دندان ها وفک ها را تصحیح میکند. بهداشت دندانهایی که در جای مناسب قرار نگرفته اند بسیار سخت تر است و ریسک از دست دادن زود هنگام دندان ها و بیماری های لثه وجود دارد . به دلیل فشار مضاعف بر روی عضله های جونده ممکن است بیمار دچار سردرد و گردن درد شود.
از مزایای درمان ارتودنسی ،بهداشت بهترو راحت تر  دندانها و ظاهری  زیبا تر است .

چگونه بفهمیم به درمان ارتودنسی نیاز داریم ؟ فقط دندانپزشک شما میتواند در این باره نظر قطعی دهد.بر اساس جمع آوری داده ها که شامل دانستن تاریخچه کامل درمان های دندانپزشکی ، معاینات کلینیکی ، عکس های رادیوگرافی و حتی ساختن یک مدل از دندانهای بیمار، ارتودنتیست می تواند تصمیم بگیرد که شما به درمان ارتودنسی نیاز دارید یا خیر. اگر شما یکی از موارد زیر را در خود میبینید ممکن است نیاز به درمان ارتودنسی داشته باشید. ۱. هنگامی که دندان های فک بالا بسیار جلوتر از دندانهای فک پایین باشند.
۲. هنگامی که دندانهای فک پایین جلو تر از دندانهای فک بالا باشند.
۳.هنگامی که در حالت بسته دندانهای دو فک کاملا مماس با هم قرار بگیرند.
۴. هنگامی که دندانهای عقبی روی هم هستند بین دندانهای جلویی فاصله وجود داشته باشد.
۵.هنگامی که خط مرکزی بین دندانهای قدامی بالا کاملا روی خط مرکزی دندانهای فک پایین قرار نگیرند.
۶.وجود فاصله بین دندانها که در نتیجه نبود بعضی از دندانها و یا رشد نکردن آن ها میباشد.
۷.هنگامی که فضای کافی برای قرارگیری مرتب دندانها وجود نداشته باشد و دندانها با چرخش روی هم قرارگیرند. درمان ارتودنسی چگونه انجام میشود؟ روشها ی درمانی مختلفی وجود دارد: ارتودنسی ثابت و یا ارتودنسی متحرک که به حرکت دندانها وتغییر مسیر رویش فک ها و دندانها کمک میکند. این روش ها عموما با افزایش فشار روی دندانها و فک ها انجام میشوند.بسته به نوع مشکل شما  ارتودنتیست تشخیص میدهد کدام نوع درمان موثرتر است. زمان ارتودنسی اگر به تصاویر سالهای گذشته توجه کنید اکثر نوجوانها در دبیرستان دارای ارتودنسی ثابت بودند در حالی که اکنون کمتر در این سنین انجام میشود. امروزه کودکان ارتودنسی را از سنین پایین تر شروع میکنند. بعضی بیماران با مشکلات خاص درمان را از سن ۷ سالگی و یا زودتر آغاز میکنند.
انجمن ارتودنسی آمریکا پیشنهاد میکند که کودکان در سن ۷ سالگی مشاوره  ارتودنسی بگیرند. از زمانی که اولین دندانهای دایمی رویش پیدا میکنند (حدود ۶ سالگی) ممکن است مشکلات ارتودنسی نمایان شوند. به دلیل این که استخوانها همچنان در حال رشد هستند زمان مناسبتری برای آغاز درمان میباشد.
ارتودنسی ثابت امروزه به نسبت قدیم ساده تر شده ولی هنوزمدتی طول میکشد تا بتوانید به ان عادت کنید . غذا ممکن است دور براکت ها و سیم ها جمع شود در نتیجه مسوا ک زدن و نخ کشیدن به زمان بیشتری نیاز دارد . بعد از هر جلسه درمان دندان ها ممکن است کمی دردناک شوند که با استفاده از یک مسکن ضعیف درد بر طرف میشود. بهداشت دهان و دندان در طول درمان ارتودنسی:  ” پوسیدگی دندان در حین درمان ارتودنسی بسیار شایع است “ استفاده مداوم و صحیح از مسواک و نخ دندان قبل و همینطور بعد از شروع درمان ارتودنسی از اهمیت بالایی برخوردار است.
سیم های ارتودنسی به راحتی مواد غذایی را در خود گیر می اندازند و باعث تشکیل پلاک می شوند که اگر این پلاک برداشته نشود، باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری های لثه و پوسیدگی و همچنین بوی بد دهان می شود.
استفاده از مسواک با موهای نرم (soft)  توصیه می شود زیرا موهای مسواک نرم به راحتی می توانند به اطراف براکت ها و زیر سیم ها نفوذ کنند و آسیبی به لثه ها وارد نکنند.
مسواک های مخصوص بیماران ارتودنسی در انواع مختلفی نیز وجود دارند که در صورت تمایل می توانید از آنها استفاده کنید. از دندانپزشک خود بخواهید نحوه استفاده از این گونه مسواک ها را به شما آموزش دهد. به خاطر داشته باشید که مسواک زدن باید آهسته و با دقت صورت بگیرد و تمام قسمت های دندان ( بیرون و داخل ) کامل تمییز شود. آیا استفاده از مسواک برقی برای براکت ها مشکلی ایجاد می کند؟ خیر. اما هنگام استفاده باید مراقب باشید که قسمت پلاستیکی پشت مسواک با براکت ها و سیم های روی دندان برخورد نکند زیرا ممکن است در اثر برخورد به آنها آسیب وارد شود. همچنین روی درجه متوسط تنظیم شود تا باعث کنده شدن و یا شکستن براکت نشوند.
توصیه می شود که حداقل ۳ بار در روز بلافاصله بعد از صرف وعده غذایی مسواک بزنید و اگر امکان مسواک زدن را بلافاصله بعد از غذا ندارید، حداقل دهانتان را با آب شست و شو دهید.
همینطور حداقل یکبار در روز از نخ دندان استفاده کنید. شاید به نظر برسد چون سیم ارتودنسی در دهانتان است، نمی توانید نخ دندان را به خوبی بین دندان ها ببرید اما در حقیقت می توانید و باید این کار را انجام دهید. علاوه بر مسواک، نخ دندان های مختلفی هم مخصوص بیماران ارتودنسی به بازار آمده است. تنها کافیست از دندانپزشک و یا بهداشتکار دهان و دندان طریقه استفاده از این محصولات را آموزش ببینید.
از خمیر دندانها و همچنین دهان شویه های حاوی فلوراید استفاده کنید. فلوراید می تواند به استحکام دندان ها در مقابل پوسیدگی در طول مدت درمان کمک کند. همچنین فلوراید تراپی – به صورت وارنیش یا ژل – در مطب دندانپزشکی توصیه می شود.
اگر از نگهدارنده (Retainer) و یا پلاک های متحرک ارتودنسی استفاده می کنید، به خاطر داشته باشید که تمییز کردن آنها از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا مدت زمان زیادی در دهان شما هستند.
پلاک را – به خصوص قسمتی که با سقف دهان و لثه ها در تماس است – هر روز با مسواک نرم و خمیر دندان به خوبی مسواک بزنید. همچنین می توانید آنرا در محلول های تمییز کننده مخصوص قرار دهید به خاطر داشته باشید که نوع محلول را از دندانپزشک خود سوال کنید که بسته به نوع مواد استفاده شده در پلاک، نوع محلول را تعیین کند تا آسیبی به سیم ها و سایر قسمت ها نرسد.
هنگام تمییز کردن و یا حتی غوطه ور کردن پلاک، هرگز آنرا با آب داغ نشویید.
زمانی که از پلاک خود استفاده نمی کنید، آنرا در جای مخصوص قرار دهید. همچنین از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید. زیرا آنها علاقه بسیاری به جویدن اشیاء پلاستیکی دارند.
زمانی که تحت درمان ارتودنسی هستید باید بیش از قبل به تغذیه خود توجه کنید و از خوردن مواد غذایی که پوسیدگی را افزایش می دهند، تا حدامکان پرهیز کنید. غذاهای سفت و چسبناک علاوه بر خراب کردن سیم ها بین آنها گیر می کنند و تمییز کردنشان مشکل است. خراب شدن براکت ها و سیم ها به زمان کلی درمان اضافه می کند!